Balintong (hayop)

Balintong sa kadlagan
Sarong pigura nin balintong[1]
Balintong na kinakaptan nin tawo
Barote' na hinaman sa kara nin balintong, pigregalo ki George III kan 1820

An balintong (Ingles: Asian anteater, Philippine pangolin) mga mamalya sa irarom kan orden na Pholidota. An sarong eksistidong pamilya, an Manidae, may tolong genera: Manis, na binibilog nin apat na species yaon nabubuhay sa Asya, Phataginus, binibilog nin duwang species yaon sa Aprika, asin an Smutsia, binibilog nin duwang species, yaon man sa Aprika[2]. An mga species na ini may pagkadakula napoon sa 30 abot 100 na sentimetro (12 abot 39 pulgada). An apod man kaini "pangolin"na hale sa Malayong tataramon na "pengguling", boot sabihon 'nalukot' (cognate kan bikol na “parapagulong”, sarong tinanom) . Tal na nagbubuhay ini sa ronang mga tropikal sa kahiwasan kan Aprika asin Asya.

An mga balintong igwang karakas o kara na garo darakulang kiskis na haralakbang nagpapatos sa saindang kublit. Ini sana daa an mga mammal na igwang arog kaining panagang. Sinda nag'eestar sa mga guang kan kahoy o sa mga bungag, depende sa klase kan species. An balintong banggi nahanap pagkakan asin an saindang dieta mga tanga asin aloy, na saindang nadadakop paagi kan saindang halabang dila. Sinda mas gustong magsolo-solo sana, nahanap sana nin masasaroan kun mapabados o manbabados asin an pagsasaro nabunga nin saro abot tolong ogbon na inaataman sagkod mag'abot duwang taon. Kun may kakompentensya sa pagsaragbatan, ginagamit kaini an saiyang ikog sa pagpakilaban. [3] An hayop na ini natataya sa pagkapuho' huli ta darakopon (huli sa karne asin kara kaini) asin huli sa makusogon na pagpalnit kan kadlagan na dagos nawawara an saindang erokan igdi. Ini daa an pinakapinapalusot sa pagpabakal ilegal na hayop sa kinaban.[4] An walong species kan balintong nakalista sa IUCN Red List, na iyo ini an nakatalang mga hayop na namimiligrong mapuho asin padagos nang mawara.

  1. Mahihiling ini sa Museo Palawan
  2. http://web2.utc.edu/~gvv824/Gaudin%20et%20al%202009.pdf Archived 2015-09-25 at the Wayback Machine. Kinua 10-10-15
  3. http://bioweb.uwlax.edu/bio203/s2012/grosshue_crai/diet.htm Kinua 11-10-15
  4. http://www.nytimes.com/2015/03/31/science/a-struggle-to-save-the-scaly-pangolin.html?smid=tw-nytimes&_r=0 Kinua 11-10-15

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Nelliwinne